Met Viniyoga kan je alle kanten uit
Met Viniyoga kan je alle kanten uit!
Aan de basis van Viniyoga liggen de inzichten van T. Krishnamacharya (verder afgekort als KMA) en die inzichten zijn in de loop van zijn leven sterk geëvolueerd. We kunnen in de loop van zijn leven verschillende fasen onderscheiden die hij zelf op het einde van zijn leven voorstelde:
Het diamanten lichaam (vajra kaya)
In het begin van de jaren 20 en volgende, tot ongeveer 1930, in het paleis van de Maharadja van Mysore, beoefent en onderwijst KMA een yoga die hoofdzakelijk gebaseerd is op de beheersing van het lichaam. Hij onderwijst dit aan grote groepen jonge Indiërs, zowel jongens als meisjes. Deze benadering van yoga gebruikt onder meer acrobatische houdingen. Het is in die periode dat Pattabhi Jois (leeftijd 12 tot 14 jaar) les bij hem volgt en deze oefenstijl is blijven onderwijzen.
De krans (mandala)
De stijl waarin KMA evolueert daarna naar het systeem van aaneenschakeling (sequenties) van houdingen (vinyasa krama). De asana’s vertrekken van de rechtopstaande houding in sequenties die op een heel precieze wijze zijn opgesteld (gecodificeerd).
Hij geeft dit onderricht aan een groot aantal Indiërs, en met name aan zijn schoonbroer (BKS Iyengar, toen 16 tot 18 jaar jong) die het daarna verder zal onderwijzen aan vele anderen en later aan Westerlingen.
Dit systeem van sequenties van houdingen is heden ten dage welbekend in de ganse wereld onder verschillende benamingen. (Ashtanga Vinyasa Yoga en een Amerikaans afkooksel daarvan : Poweryoga, Vinyasa Yoga, Pranayogaflow en noem maar op).
In 1950, wanneer KMA Mysore verlaat om zich in Chennai te vestigen, zal zijn manier van onderwijzen nogmaals van vorm veranderen.
Studie en kennis (Shikshana)
Het is in Chennai dat KMA een onderricht van yoga ontwikkeld heeft dat gericht is op het associëren van de eigenschap van “perfectie – precisie” aan de eigenschap van “stabiliteit – kennis van zichzelf”.
Zijn onderricht van asana richt zich heel duidelijk naar dynamische en statische uitvoeringen die op een heel nauwgezette wijze samengaan met trage, precieze en zorgvuldig uitgemeten ademritmes met ujjayi.
De beoefening van houding – compenserende houding ontplooit zich hier ten volle. De mentale concentratie, d.w.z. de stabilisering van de aandacht in deze bijzondere associatie van lichaam en adem, speel een voorname rol in deze sterk geordende manier van doen, die niets meer te maken heeft met de fysieke prestaties uit de periode van het “diamanten lichaam”.
Deze wijze van oefenen, tegelijkertijd ascetisch en verinnerlijkend, is bijzonder geschikt voor personen die fysieke oefeningen die goed zijn voor hun gezondheid willen laten samengaan met een spirituele praktijk.
Deze manier van onderwijzen kenmerkt het tweede decennium van het verblijf van KA te Chennai, d.w.z. van 1960 tot 1970.
Zij gaat ook de ontwikkeling beïnvloeden van de yoga in het Westen door toedoen van de leraars die T.K.V. Desikachar zullen ontmoeten.
In functie van de mogelijkheden van eenieder (yatha shakti)
Later, tegen het einde van de jaren 60, ten gevolgen van de toenemende vraag naar hem, legt KMA zich in zijn onderricht meer en meer toe op therapeutische toepassingen.
hij legt zich toe op het geven van zeer precieze richtlijnen aan elke leerling, onder de vorm van aanpassingen aan de houdingen, om aan welbepaalde noden te beantwoorden, met name voor oudere of gehandicapte leerlingen.
In deze periode benadrukt hij de noodzaak om de yoga aan te passen aan de persoon en niet omgekeerd. Het is eveneens in deze periode dat hij een groot belang gaat toekennen aan het begrip viniyoga.
Om echt gunstig te zijn voor een persoon dient de toepassing van yoga heel aandachtig rekening te houden met een ganse reeks parameters (kenmerken van de persoon en van zijn situatie).
Het is ook rond die tijd dat hij heel geregeld onderricht gaat geven aan T.K.V. Desikachar (één van zijn zonen), die zelf meer en meer in contact komt met Westerlingen.
Deze periode situeert zich tussen de jaren 70 en 80.
Verlichting (lichter maken) (anga laghava)
In het begin van de jaren 80 vernieuwt KMA nogmaals zijn stijl van onderwijs om tegemoet te komen aan zeker aantal van zijn leerlingen die slechts over weinig tijd beschikken om asana’s te beoefenen maar die nochtans een heel oprechte belangstelling hebben voor de yoga discipline.
In deze stijl gaat hij meerdere houdingen onderling verbinden op een nuttigen en vindingrijke manier, gebruik makend van een zelfde uitgangspunt.
Zodoende is het mogelijk om korte oefenschema’s te maken die beantwoorden aan de beperkingen in de tijd en aan de individuele behoeften van de mensen in onze samenleving. De Indiase samenleving gaat meer en meer lijken op onze samenleving en KMA was zich daar ten volle van bewust.
Hij zal enkele jaren wijden aan dit onderzoek en zijn bijzondere toepassingen, op een werkelijk vernieuwende wijze.
Het innerlijk zoeken (svadhyaya)
Gedurende de laatste vijf jaren van zijn leven, van 1985 tot 1989, voert KMA nog een vernieuwing in op het vlak van het gebruik van asana’s, door invoering van het gebruik van gereciteerde lettergrepen bij de uitvoering van de houdingen, met name bepaalde uittreksels van gereciteerde Vedische teksten.
Hij had ongetwijfeld door zijn eigen praktijk deze mogelijkheid gevonden om de fysieke inspanning in asana te combineren met de verinnerlijking door het gebed en het reciteren van mantra’s.
Hier zien we nogmaals het werk van een ware vernieuwer die zich vrijheden veroorlooft ten opzichte van de traditie die stelt dat asana’s in stilte dienen beoefend te worden.
Viniyoga heeft het allemaal in zich!
Gezien deze benadering, en de opleiding daarin, vertrekt van daar waar de beoefenaar is, welke deze ook weze, met of zonder beperkingen van allerlei aard, kan zij tegemoetkomen aan alle mogelijke verwachtingen.
Je kan haar gebruiken met heel veel aanpassingen om ook personen met heel beperkte mogelijkheden toch te laten genieten van de vele voordelen die een regelmatige beoefening van yoga biedt, of om tegemoet te komen aan de wensen van iemand die belangstelling heeft voor meer acrobatische en moeilijke yogahoudingen.
Met Viniyoga kan je les geven aan alle mogelijke doelgroepen : volwassenen, kinderen, adolescenten, ouderen en noem maar op.
Je kan er net zo goed lange sequenties van asana’s mee maken die zeker niet moeten onderdoen voor welke modieuze yoga vorm ook die vandaag op de ruime yogamarkt worden aangeboden zoals : Ashtanga (Vinyasa) Yoga, Poweryoga, Vinyasa Yoga, Pranapowerflow en noem maar op.
Iemand die zich op één van de voornoemde yogavormen wil toeleggen kan zich trouwens best daarop voorbereiden door eerst een grondige basis te leggen met Viniyoga.